Voorrangsregels op het fietspad voor hardlopers en wandelaars

Inleiding
Tijdens het najaar van 2017 was er onder een aantal leden van de vereniging onduidelijkheid over de voorrangs- en  verkeersregels voor hardlopers/wandelaars. Op weg naar de training was er een bijna aanrijding als gevolg, vandaar deze informatie.

De onduidelijkheid betrof een tweetal situaties:
1 – de hardloper/wandelaar op de rotonde op het kruispunt  Industrieweg-Veenweg
2 – de hardloper/wandelaar op het fietspad op de kruispunten van de Industrieweg met de zijstraten aan de noordzijde van de rijbaan.

In deze toelichting wordt, door Verkeersdeskundige Adriaan, eerst ingegaan op de algemene (voorrangs)regels die gelden voor hardlopers/wandelaar en vervolgens wordt er ingezoomd op de betreffende locaties.

Algemeen
De verkeersregels voor alle verkeersdeelnemers zijn geregeld in het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens (RVV 1990), als uitwerking van de Wegenverkeerswet. In deze wetgeving is bepaald dat een hardloper/wandelaar (maar zelfs ook skaters) valt onder de categorie “voetganger”. Voetgangers zijn verplicht om gebruik te maken van het voetpad. Alleen als het trottoir niet aanwezig is, mag volgens artikel 4 van het RVV 1990 uitgeweken worden naar fietspad. Ontbreekt zowel het voet- als fietspad, dan mag gebruik worden gemaakt van de weg. Tenzij dat borden aangeven dat dit verboden is.

Rotonde Industrieweg-Veenweg
In deze situatie is sprake van een vrijliggend fietspad waarbij het fietsverkeer voorrang heeft ten opzichte van het verkeer vanaf de rotonde en de Veenweg (zowel vanaf de rotonde als van de naderende wegen zijn haaientanden aanwezig). Voetgangers maken hier ook gebruik van het fietspad.

Ten aanzien van de geldende voorrangsregels geeft artikel 49 van het RVV 1990 hierover duidelijkheid. In dit artikel is bepaald dat bestuurders altijd voorrang moeten verlenen aan blinden, voorzien van een witte stok met rode ringen en alle personen die zich moeilijk voortbewegen. Bij een voetgangersoversteekplaats moeten bestuurders voorrang verlenen aan alle voetgangers en bestuurders van een gehandicaptenvoertuig die oversteken, of kennelijk op het punt staan dit te doen.

Daarnaast is artikel 80 van het RVV 1990 hier van toepassing. Dit artikel gaat in op de betekenis van haaientanden. Deze is als volgt: bestuurders moeten voorrang verlenen aan bestuurders op de kruisende weg. Onder bestuurders vallen alle weggebruikers behalve voetgangers.

Concreet betekent dit dat fietsverkeer hier wel voorrang heeft en voetgangers dus niet.

Kruispunten Industrieweg met zijstraten
Langs de Industriestraat bevindt zich aan de noordzijde van de rijbaan een vrijliggend fietspad, alsmede een drietal aansluitingen van zijwegen en enkele uitritten (van bedrijven). Voor wat betreft de voorrangsregels is er onderscheid tussen de zijwegen en de uitritten.

Ten aanzien van de zijwegen is sprake van een vergelijkbare situatie als die op het fietspad ter hoogte van de rotonde met de Veenweg.

Fietsverkeer heeft hier dus voorrang en voetgangers niet.

Uitritten
Voor wat betreft de uitritten (aansluitingen van bedrijven) is in artikel 54 van het RVV 1990 bepaald dat bestuurders die een bijzondere manoeuvre uitvoeren, zoals vanaf een uitrit de weg oprijden en omgekeerd vanaf de weg de uitrit oprijden, al het overige verkeer voor moeten laten gaan.

Voetgangers hebben hier dus wel voorrang.

Voorbeeld van een uitritconstructie ten behoeve van de ontsluiting van een bedrijf

Hoewel dit langs de Industrieweg niet van toepassing is, worden uitritconstructies binnen de bebouwde kom ook toegepast op kruispunten om de overgang naar een weg van een andere categorie/snelheidsregime vorm te geven. Een voorbeeld hiervan is de overgang van een ontsluitingsweg met een maximum snelheid van 50 km/uur naar een weg waar een maximum snelheid geldt van 30 km/uur (veelal onderdeel uitmakend van een verblijfs/woongebied).

 In zo’n situatie heeft een voetganger dus wel voorrang.

Voorbeeld van een uitritconstructie op een locatie waar sprake is van twee kruisende wegen

Adriaan geeft aan dat hij hoopt met het voorgaande iets meer duidelijkheid heeft gegeven voor wat betreft de geldende voorrangsregels voor voetgangers en hardlopers in het bijzonder.